Intervención asistida con animales para la estimulación cognitiva de niños y adolescentes en la Unidad de Primeros Episodios Psicóticos

Descargas

Publicado

2013-03-12

Cómo citar

Sintes Estévez, A., Colomer Bollo, M., Domènec Elizalde, E., Tor Fabra, J., Dolz Abadia, M., Sanchez Fernández, B., & San Molina, L. (2013). Intervención asistida con animales para la estimulación cognitiva de niños y adolescentes en la Unidad de Primeros Episodios Psicóticos. Revista De Psiquiatría Infanto-Juvenil, 30(1), 27–34. Recuperado a partir de https://aepnya.eu/index.php/revistaaepnya/article/view/260

Número

Sección

Artículo original

Autores/as

  • Anna Sintes Estévez l’Hospital de Sant Joan de Déu
  • M Colomer Bollo l’Hospital de Sant Joan de Déu
  • E Domènec Elizalde l’Hospital de Sant Joan de Déu
  • J Tor Fabra l’Hospital de Sant Joan de Déu
  • M Dolz Abadia l’Hospital de Sant Joan de Déu
  • B Sanchez Fernández l’Hospital de Sant Joan de Déu
  • L San Molina l’Hospital de Sant Joan de Déu

Palabras clave:

déficit cognitivo, primer episodio psicótico, rehabilitación cognitiva, intervención asistida con animales

Resumen

El déficit cognitivo está presente desde las primeras fases de los trastornos psicóticos de inicio en la infancia y la adolescencia, y es tan relevante en la evolución, pronóstico y funcionalidad de los pacientes que en la última década se ha planteado la necesidad de una evaluación y abordaje terapéutico del mismo como parte esencial en los planes de tratamiento.

La estimulación o rehabilitación cognitiva es una intervención no farmacológica empíricamente validada, que se realiza en pacientes adultos con psicosis desde hace décadas, pero que se ha introducido en el tratamiento de niños y adolescentes más recientemente, por lo que aún no se dispone de programas eficaces y validados para esta población.

Por otra parte, las intervenciones asistidas con animales han mostrado eficacia como instrumento en la intervención terapéutica con niños y jóvenes con distintos tipos de trastornos psiquiátricos o psicológicos. Uno de los aspectos más importantes de estas intervenciones en su elevado valor motivacional para la población infantil, además de otras ventajas sobre otro tipo de metodología de apoyo.

En el presente trabajo presentamos un programa de intervención en rehabilitación cognitiva para niños y adolescentes con psicosis de inicio reciente, diseñado específicamente para esta población y que resulta novedoso por incorporar en su metodología aspectos pedagógicos y motivacionales relevantes para superar las limitaciones de este tipo de intervenciones.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Biografía del autor/a

Anna Sintes Estévez, l’Hospital de Sant Joan de Déu

Servei de Psiquiatría i Psicologia Infanto-juvenil de l’Hospital de Sant Joan de Déu, Esplugues de Llobregat, Barcelona.

Correspondencia:
Dirección: Carretes 56, 4-1, 08001 Barcelona.
Telf.: 653461801
asintes@hsjdbcn.org.

M Colomer Bollo, l’Hospital de Sant Joan de Déu

Servei de Psiquiatría i Psicologia Infanto-juvenil de l’Hospital de Sant Joan de Déu, Esplugues de Llobregat, Barcelona.

E Domènec Elizalde, l’Hospital de Sant Joan de Déu

Servei de Psiquiatría i Psicologia Infanto-juvenil de l’Hospital de Sant Joan de Déu, Esplugues de Llobregat, Barcelona.
Centre de Teràpies Assistides amb Animals (CTAC). Barcelona

J Tor Fabra, l’Hospital de Sant Joan de Déu

Servei de Psiquiatría i Psicologia Infanto-juvenil de l’Hospital de Sant Joan de Déu, Esplugues de Llobregat, Barcelona.

M Dolz Abadia, l’Hospital de Sant Joan de Déu

Servei de Psiquiatría i Psicologia Infanto-juvenil de l’Hospital de Sant Joan de Déu, Esplugues de Llobregat, Barcelona.

B Sanchez Fernández, l’Hospital de Sant Joan de Déu

Servei de Psiquiatría i Psicologia Infanto-juvenil de l’Hospital de Sant Joan de Déu, Esplugues de Llobregat, Barcelona.

L San Molina, l’Hospital de Sant Joan de Déu

Servei de Psiquiatría i Psicologia Infanto-juvenil de l’Hospital de Sant Joan de Déu, Esplugues de Llobregat, Barcelona.

Citas

Censits DM, Ragland JD, Gur RC, Gur RE. Neuropsychological evidence supporting a neurodevelopmental model of schizophrenia: a longitudinal study. Schizophr Res 1997; 24: 289–298.

Cuesta MJ, Peralta V. Validación de la Escala de los Síndromes Positivo y Negativo (PANSS) en una muestra de esquizofrénicos españoles. Actas Luso-Esp Neurol Psiquiatr 1994; 22 (4):171-7.

Elvevåg B, Goldberg TE. Cognitive impairment in schizophrenia is the core of the disorder. Crit Rev Neurobiol 2000; 14 (1): 1-21.

Endicott J, Spitzer RL, Fleiss JL, Cohen J. The Global Assessment Scale: A Procedure for Measuring Overall Severity of Psychiatric Disturbance. Arch Gen Psychiat 1976; 33: 766-771.

Eyler ZLT, Heaton RK, McAdams LA, Zisook S, Harris MJ, Jeste DV. Cross-sectional study of older outpatients with schizophrenia and healthy comparison subjects: no differences in agerelated cognitive decline. Am J Psychiatry 2000; 157: 1324–1326.

Frommann I, Pukrop R, Brinkmeyer J, Bechdolf A, Ruhrmann S, Berning J et al. Neuropsychological Profiles in Different At-Risk States of Psychosis: Executive Control Impairment in the Early—and Additional Memory Dysfunction in the Late—Prodromal State. Schizophrenia Bull 2011; 37 (4): 861–873.

Gold JM. Cognitive deficits as treatment targets in schizophrenia. Schizophr Res 2004; 72: 21-28.

Green MF. What are the functional consequences of neurocognitive deficits in schizophrenia? American Journal of Psychiatry 1996; 153: 321–330.

Green MF, Kern RS, Braff DL, Mintz J. Neurocognitive deficits and functional outcome in schizophrenia: are we measuring the bright stuff? Schizophrenia Bull 2000; 26: 119–136.

Green MF. Cognitive Impairment and Functional Outcome in Schizophrenia and Bipolar Disorder. J Clin Psychiatry 2006; 67 (9): 3-8.

Grynszpan O, Perbal S, Pelissolo A, Fossati P, Jouvent R, Dubal S, Perez-Diaz F. Efficacy and specificity of computer-assisted cognitive remediation in schizophrenia: a meta-analytical study. Psychological Medicine 2011; 41:163–173.

Harvey PD, Keefe RSE. Studies of cognitive change with treatment in schizophrenia. Am J Psychiatry 2001; 158: 176– 184.

Heaton RK, Gladsjo JA, Palmer BW, Kuck J, Marcotte TD, Jeste DV, Stability and course of neuropsychological deficits in schizophrenia. Arch Gen Psychiatry 2001; 58: 24–32.

Henrichs RW, Zakzains KK. Neurocognitive deficit in schizophrenia: a quantitative review of the evidence. Neuropsichology 1998; 12: 426-445.

Kay SR, Fiszbein A, Opler LA. The positive and negative syndrome scale (PANSS) for schizophrenia. Schizophr Bull. 1987; 13 (2): 261-76.

Krabbendam L, Aleman A. Cognitive rehabilitation in schizophrenia: a quantitative analysis of controlled studies. Psychopharmacology 2003; 169:376–382.

Lewis R. Should cognitive deficit be a diagnostic criterion for schizophrenia? Rev Psychiatr Neurosci 2004; 29 (2): 102-113.

McClure MM, Bowie CR, Patterson TL, Heaton RK, Weaver C, Anderson H, Harvey PH. Correlations of functional capacity and neuropsychological performance in older patients with schizophrenia: evidence for specificity of relationships? Schizophr Res 2007; 89: 330–338.

McGurk SR, Meuser KT. Cognitive functioning, symptoms, and work in supported employment: a review and heuristic model. Schizophr Res 2004; 70: 147–173.

McGurk SR, Mueser KT, Feldman K, Wolfe R, Pascaris A. Cognitive training for supported employment: 2–3 year outcomes of a randomized controlled trial. Am J Psychiat 2007; 164: 437–441.

McGurk SR, Twamley EW, Sitzer DI, McHugo GJ, Mueser KT. A Meta-Analysis of Cognitive Remediation in Schizophrenia. Am J Psychiat 2007; 164:12.

Medalia A, Choi J. Cognitive Remediation in Schizophrenia. Neuropsycholog Rev 2009; 19: 353-364.

Miller R, Mason SE. Cognitive enhancement therapy: A therapeutic treatment strategy for firstepisode schizophrenia patients. B Menninger Clin 2004; 68 (3): 213-230.

Nuechterlein KH, Barch DM, Gold JM. Identification of separable cognitive factors in schizophrenia. Schizophr Res 2004; 72: 29-39.

Penadés R, Catalán R, Puig O, Masana G, Pujol N, Navarro V, Cuarch J, Gastó C. Executive function needs to be targeted to improve social functioning with Cognitive Remediation Therapy (CRT) in schizophrenia. Psychiat Res 2010; 177: 41–45.

Puskens J, Demil, C, Thibaut F. Treatment of Cognitive Dysfunction in Schizophrenia. Clin Ther 2005; 27: 25-37.

Rund BR. A review of longitudinal studies of cognitive functions in schizophrenia patients. Schizophrenia Bull 1998; 24: 425– 435.

Tarrega L, Bocido M, Modinos G, Badena S, Espinosa A, Morera A et al. A ramdomized pilot study to asses the efficacy of Smartbrain: an interactive, multimedia tool of cognitive stimulation in Alzheimer´s disease. J Neurol Neurosur Ps 2006; 77: 1116-1121.

Ueland T, Rund BR. A controlled randomized treatment study: the effects of a cognitive remediation program on adolescents with early onset psychosis. Acta Psychiatr Scand 2004; 109: 70–74.

Ueland T, Rund BR. Cognitive remediation for adolescents with early onset psychosis: a 1-year follow-up study. Acta Psychiatr Scand 2005; 111: 193–201.

Vigotsky L. El desarrollo de los procesos psicológicos superiores. México: Editorial Crítica- Grijalbo; 1998.

Wechsler D. WAIS III Escala de Inteligencia de Wechsler para Adultos – III. Madrid: Ediciones TEA; 1999.

Wechsler D. WISC-IV. Escala de inteligencia de Wechsler para niños-IV. Madrid: Ediciones TEA; 2005.

Wykes T, Newton E, Landau S, Rice C, Thompson N, Frangou S. Cognitive remediation therapy (CRT) for young early onset patients with schizophrenia: An exploratory randomized controlled trial. Schizophr Res 2007; 94: 221–230.

Wykes T, Huddy V, Cellard C, McGurk SR, Czobor P. A Meta-Analysis of Cognitive Remediation for Schizophrenia: Methodology and Effect Sizes. Am J Psychiat 2011; 168: 472–485.